Wiarygodność informacji zamieszczanych w internecie

22 września 2012 Agnieszka
W Internecie można znaleźć sporo informacji. Problem w tym, że nie zawsze mają one wartość. Wierzymy, że jeśli informacja jest ładnie podana tzn. że musi być prawdziwa. Niestety tak nie jest.

Wiarygodność informacji w Internecie

Jak wiadomo - możliwości kontrolowania treści w Internecie są zdecydowanie ograniczone. Różne portale publikować mogą określone informacje, a od nas zależy czy uznamy je za wiarygodne i pochodzące z źródła, któremu można wierzyć, czy też za nieprzydatne i nieprawdziwe. Zamieszczane treści nie podlegają (tak jak do tej pory odbywało się to w tradycyjnych środkach przekazu) krytyce wydawców i redaktorów.

W cyberprzestrzeni publikacje podlegają nadzorowi samych internautów i są przez nich opiniowane. Komentarze do zamieszczanych treści i krytyka nie zawsze jest obiektywna - nie mniej jednak wypowiadać w sieci może się praktycznie każdy. Oprócz kontroli internautów istnieją oczywiście dodatkowe sposoby zweryfikowania zawartości danej witryny i poprawności zamieszczonych na niej informacji.

Blogi, witryny, fora - czy warto im ufać

Często oceniamy wiarygodność strony internetowej na podstawie pierwszego wrażenia jaki w nas wytwarza się na jej widok. Jeśli mamy do czynienia z atrakcyjną wizualnie witryną, czytelnym układem treści, aktualnymi wiadomościami i interesującym nas przekazem - istnieje duże prawdopodobieństwo, że uznamy serwis za godny zaufania. Co prawda pierwsze wrażenie często bywa mylące, jednak w przypadku profesjonalnych witryn nierzadko się sprawdza. W sieci funkcjonuje wiele profesjonalnych i znanych serwisów, co do których panuje ogólne zaufanie.

Są to jednak portale o tematyce ogólnej, a w typowo branżowych witrynach musimy liczyć się z koniecznością weryfikacji zawartości pod kątem ich użyteczności dla nas i prawdziwości. Serwisy internetowe należące do tych profesjonalnych mają określone mechanizmy kontrolowania publikowanych treści. Natomiast już blogi i fora dyskusyjne są mniej bezpieczne i w tym przypadku musimy kierować się przede wszystkim zdrowym rozsądkiem. Również strony prywatne, nieposiadające jasno określonych mechanizmów weryfikowania i kontrolowania treści należy przeglądać z dużą ostrożnością.

Blogi są typowymi miejscami wyrażania subiektywnych opinii - nie należy zatem traktować informacji zamieszczanych na nich jako oczywiste i zawsze prawdziwe. Również na forach dyskusyjnych mogą wypowiadać się zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy. Na szczęście wzajemna kontrola internautów w sieci jest na tyle duża, że nieprawdziwe informacje spotykają się z ostrą krytyką.

Jak e-marketingowcy wykorzystują fora internetowe

Fora internetowe wielu internautom pozwalają szybko i wygodnie uzyskać odpowiedź na interesujące kwestie. Jak wiadomo - na forum może wypowiedzieć się praktycznie każdy, zatem informacje te cechuje subiektywizm (ukryty nierzadko pod fasadą wyważonych i pisanych profesjonalnie zdań). Jest to szczególnie widoczne na forach, na których szukamy przede wszystkim porad i podpowiedzi. Jest to doskonała sytuacja dla specjalistów od marketingu internetowego, którzy pisząc wypowiedź, między wierszami polecają określony produkt, czy firmę.

Fora internetowe to miejsce, gdzie mogą oni próbować podejmować próby manipulacji potencjalnych klientów, a także stosować autopromocję. Jest to nieetyczna forma marketingu internetowego, ponieważ wprowadza internautów w błąd - wypowiedzi są z góry przygotowane i określone. Obecnie wiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że nie wszystkie polecane produkty czy usługi i wypowiedzi internautów są prawdziwe. Warto zatem mieć ograniczone zaufanie do tego rodzaju miejsc, a wypowiedzi znajdujące się tam traktować jako podpowiedzi, a nie jako pewną wiedzę.

Rekomendacja w mediach vs w internecie

Przed rozwojem opiniowania i komentowania produktów czy firm w Internecie zadanie dotyczące rekomendacji określonych towarów spoczywało przede wszystkim na tradycyjnych mediach. Przez rekomendację medialną oraz komercyjną rozumiemy przede wszystkim systematyczną reklamę i regularne działania promocyjne. Jak wiadomo - dominowały tam zdecydowanie opinie pozytywne i trudno było poznać rzeczywistą wartość produktu czy usługi przed zakupem. W sieci jest inaczej - internauci bardzo chętnie dzielą się doświadczeniami - zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi. Internauci zainteresowani sprawdzeniem rzetelności określonych przedsiębiorców dużą uwagę przykładają do tego co piszą o danej firmie inni.

Jak weryfikować wiarygodność komentarzy

Przede wszystkim nie należy dać się zwieść pozorom - nawet na pierwszy rzut oka profesjonalnie wyglądająca strona może podawać informacje nieprawdziwe, lub służące tylko jej celom. Najgorsze kłamstwo w Internecie to takie, które ukrywa się pod fasadą prawdziwości - mamy zaufanie do profesjonalistów z określonych dziedzin, czy znanych serwisów. Konieczne jest jednak wypracowanie w sobie umiejętności sprawdzania czy określone treści w sieci są wiarygodne. Z pewnością ułatwieniem będzie dla nas przestrzeganie następujących punktów:

  1. Aspekt własności - zwróćmy uwagę na to, czy określony serwis ma jasno sprecyzowanego właściciela i kto nim jest (czy jest to strona amatorska, czy też firmowa lub należąca do niezależnej organizacji). Serwisy amatorskie mogą być najbardziej subiektywne, zatem starajmy się potwierdzić informacje na nich odszukane z innymi źródłami znajdującymi się w sieci. Jeśli jesteśmy na stronie określonej korporacji, gdzie znajdują się przydatne dla nas treści - ważne jest czy przedsiębiorstwo nie promuje się na silę i czy podaje informacje nie tylko korzystne dla siebie, ale także potrafi obiektywnie spojrzeć na kwestie z związane z daną branżą.
     
  2. Aspekt autorytetu - sprawdźmy czy witryna, na którą trafiliśmy jest stosunkowo znana i sprawia wrażenie profesjonalnej. Ważne jest również to, kto jest autorem zamieszczanych tam treści - czy są to przypadkowe osoby, czy też specjalista w określonej dziedzinie.
     
  3. Aspekt aktualności - zwrócić uwagę należy tutaj na dwie sprawy - od kiedy strona istnieje i czy zamieszczane na niej treści i opisy są systematyczne oraz aktualne. Jeśli witryna ma już kilka lat, prawdopodobnie wypracowała sobie określoną historie istnienia. Jeśli dojdzie nam do tego stałe aktualizowanie jej zawartości, sprawdzanie poprawności treści i dodawanie na bieżąco nowych - z pewnością działa to na jej korzyść.
     
  4. Sprawdzenie Page Rank - wyszukiwarka Google i system Page Rank to pomocne narzędzia sprawdzające określony serwis. Współczynnik Page Rank pokazuje przede wszystkim jaki jest poziom cytowań danego serwisu. Nie bez znaczenia będzie również posilenie się narzędziem Google Analytics.
     
  5. Sprawdzenie skąd pochodzą publikowane treści (jakie są ich źródła) - bardzo ważne jest, czy artykuły zamieszczane w poszczególnych serwisach pisane są w oparciu o rzetelne i obiektywne źródła, czy też przypadkowe i niepotwierdzone. Ważne jest to, czy serwis korzysta jedynie z wyszukiwarki Google przy tworzeniu treści, czy też posila się naukowymi opracowaniami czy aktualnymi podręcznikami. Warto zorientować się zatem w zakresie preferowanych przez konkretny portal metod wyszukiwania i wykorzystywania informacji.
     
  6. Weryfikowanie danych na kilka sposobów - nie warto ślepo wierzyć wskazówkom znajdującym się na jednej witrynie. Trzeba podjąć próbę potwierdzenia ich z informacjami z innych stron i zweryfikować z opiniami specjalistów w określonej dziedzinie, treściami tradycyjnych książek, czy też czasopismach profesjonalnych. O ile wielokrotną weryfikację danych możemy pominąć jeśli szukamy podpowiedzi na temat tego jaki kolor paznokci będzie najbardziej pasował do sukienki, o tyle już w przypadku porady dotyczącej budowy domu nie warto zdawać się na opinię jednej osoby, czy jednego forum. Im ważniejszą wiedzę chcemy nabyć, tym więcej czasu powinniśmy poświęcić na jej potwierdzenie w wiarygodnych źródłach tradycyjnych i innych stronach www.
     
  7. Ograniczone zaufanie - kwestia ta wiąże się z poprzednimi punktami, a w szczególności ostatnim, mówiącym o konieczności sprawdzenia zdobytych w sieci istotnych wiadomości. Musimy pamiętać, że Internet to nie tylko źródło wielu przydatnych informacji, ale także narzędzie pracy marketingowców i miejsce podejmowanych prób manipulacji. Do zdobytej przez Internet wiedzy musimy zatem podchodzić ostrożnie i pamiętać, że nawet autorytety popełniają błędy. Konieczne jest zdroworozsądkowe podejście i chłodna ocena faktów oraz informacji zamieszczanych w cyberprzestrzeni.
 

Nie bez znaczenia będzie ponad to w ocenie wiarygodności źródła informacji w sieci sprawa wizerunku określonej witryny. To jak strona dba o swoją pozycję w sieci przekłada się na to, jak oceniają ją inni. Wiąże się to nie tylko z aspektem atrakcyjności wizualnej strony, ale także topografią serwisu czy też podejmowanymi działaniami marketingowymi i promocyjnymi.

Ocena wiarygodności źródeł w sieci nie jest oczywista - nie wszystko co sprawia wrażenie profesjonalnego, jest takie w rzeczywistości. Podstawowa wiedza na temat weryfikacji treści pozwoli nam ograniczyć ryzyko natrafienia na nieprawdziwe czy mocno subiektywne dane, jednak zawsze konieczne będzie krytyczne podejście oraz potwierdzenie wiarygodności w innych źródłach.